Iedereen heeft het over sociale veiligheid, maar durven we het ook echt te hebben over psychologische veiligheid? Want laten we eerlijk zijn: een vertrouwenspersoon aanstellen en een klachtenregeling optuigen is prima, maar het betekent nog lang niet dat medewerkers zich veilig genoeg voelen om zich uit te spreken. En dát is precies waar het misgaat.
Symptoombestrijding of Werkelijke Oplossing?
Te veel organisaties doen aan damage control: pas als de bom barst en mensen uitvallen door stress of een toxische werksfeer, wordt er actie ondernomen. Maar dan ben je eigenlijk al te laat. Psychologische veiligheid gaat niet over regels, maar over gedrag. Over een cultuur waarin mensen durven:
✔️ Hun mening te geven zonder angst voor repercussies
✔️ Fouten toe te geven zonder afstraffing
✔️ Collega’s en leiders aan te spreken zonder vrees voor hun baan
Veel bedrijven hebben mooie beleidstukken over sociale veiligheid, maar de psychologische realiteit op de werkvloer vertelt een ander verhaal.
Maak Het Bespreekbaar – Nu, Niet Later
Een van de grootste misvattingen is dat psychologische veiligheid ‘vanzelf’ ontstaat zodra er regels en protocollen zijn. Fout. Het moet bewust en actief gecreëerd worden, en dat begint met een fundamenteel eerlijke vraag:
Hoe veilig voelen medewerkers zich écht om zich uit te spreken?
De enige manier om hierachter te komen is door het gesprek open te breken. Niet als crisis reactie, maar structureel. Dat betekent:
- Regelmatige open gesprekken binnen teams over wat veilig samenwerken betekent
- Leidinggevenden die kritisch naar hun eigen gedrag durven kijken
- Het bespreekbaar maken van grijze gebieden: wanneer voelt feedback nog constructief en wanneer wordt het ondermijnend?
HR en Leiderschap: Jullie Hebben Werk Te Doen
Psychologische veiligheid is geen HR-checklist, maar een levend onderdeel van de organisatiecultuur. Dat betekent dat HR en leidinggevenden hun rol serieus moeten nemen:
– Niet alleen protocollen maken, maar écht luisteren naar medewerkers
– Niet wachten op klachten, maar proactief onderzoeken waar de knelpunten zitten
– Niet alleen praten over cultuur, maar laten zien hoe je die creëert
Wil je een organisatie met een veilig werkklimaat, waarin medewerkers zich durven uit te spreken, fouten durven maken en elkaar durven aanspreken? Dan is psychologische veiligheid geen optie, maar een noodzaak.
Bij Jefr helpen we organisaties niet alleen om sociale veiligheid op papier te regelen, maar ook om psychologische veiligheid écht te verankeren in de werkcultuur. Wil je weten hoe? Neem contact op!
#PsychologischeVeiligheid #Werkcultuur #Leiderschap #HR #SocialeVeiligheid